خانواده‌های کتابشناختی در فهرستهای رایانه‌ای: نگاه کاربران به خانواده شاهنامه فردوسی از رویکرد الگوی ملزومات کارکردی پیشینههای کتابشناختی (FRBR)
نویسندگان
چکیده مقاله:
هدف این پژوهش، بررسی همخوانی میان الگوی ملزومات کارکردی پیشینههای کتابشناختی با فهرستهای رایانه‌ای کنونی از رویکردی کاربرگراست. در این راستا، دیدگاه کاربران بالقوة فهرستهای رایانه‌ای نسبت به موجودیتهای مختلف الگو و خانواده‌های کتابشناختی، بررسی شد. بدین منظور، خانواده کتابشناختیِ شاهنامه فردوسی به منزلة نمونه انتخاب شد و یک مجموعه 40 کارتی در پیوند با این خانواده در اختیار یک گروه 30 نفری از افراد صاحب نظر و متخصص در حوزه شاهنامهپژوهی قرار گرفت. طی نشستهای صورت گرفته با این افراد، نگاه و دستهبندی کلی آنها نسبت به خانواده کتابشناختی، همخوانی دیدگاه آنها با موجودیتهای الگوی ملزومات کارکردی و اولویتبندی آنها روی موجودیتهای مختلف الگو در پیوند با یک نیاز خاص، بررسی گردید. در پیوند با خانواده کتابشناختی شاهنامه، 11 خوشه توسط مصاحبهشوندگان شناسایی گردید. نتایج حاکی از آن است که با توجه به موجودیتهای الگو، ودر پیوند با دستهبندی اعضای خانواده کتابشناختی به صورت کلی، رویکرد کاربران بالقوه رویکردی از بالا به پایین است و آنها در مواجهه با اعضای خانواده کتابشناختی، ابتدا اثر اصلی، سپس بیانها، قالبها و در نهایت مدرکها را شناسایی میکنند. این درحالی است که در پیوند با یک نیاز اطلاعاتی خاص، کاربران رویکردی پایین به بالا داشته و ابتدا مدرک جایگزین، و سپس قالب جایگزین از سوی آنها انتخاب شده و در صورت نبود موارد پیشگفته، به بیانها و اثرهای دیگر مراجعه میکنند. از دستاوردهای این پژوهش، ایجاد زمینة لازم جهت پیشنهاد درختوارهای برای خانواده کتابشناختی شاهنامه و نیز ارائه الگویی مفهومی در زمینه پیادهسازی دستاوردهای این پژوهش در فهرستهای رایانه‌ای بوده است.
منابع مشابه
الگوی ملزومات کارکردی پیشینههای کتابشناختی: شیوه‌ای نوین در تنظیم عناصر کتابشناختی
Functional Requirements for Bibliographic Records (FRBR) is a conceptual model for the arrangement of bibliographic records in catalogs and databases which was proposed in IFLA 1997, following a plan for revising Anglo-American Cataloging Rules (AACR). This model is inclined to be separated from the other cataloging rules, and uses a new structure for storing and displaying bibliographic record...
متن کاملمعرفی مدل ملزومات کارکردی پیشینههای کتابشناختی
هدف: مدل «اف.آر.بی.آر.» یا ملزومات کارکردی پیشینههای کتابشناختی، مدلی مفهومی است که به‌دنبال غنی‌سازی پیشینههای کتابشناختی است. این مقاله، به‌دنبال شناسایی و درک مدل، معایب، و مزایای آن است. روش/ رویکرد پژوهش: مقاله حاضر، مقاله‌‌ای مروری است که با تمرکز بر گزارش‌های ایفلا و مقالات نگارشیافته در مورد مدل «اف.آر.بی.آر.» نگارش یافته است. یافتهها: «اف.ار.بی.ار» محیطی برای ایجاد حداکثر پیوندها...
متن کاملروابط کتابشناختی اثر به اثر در حوزه‌های موضوعی علوم پزشکی بر اساس الگوی ملزومات کارکردی پیشینههای کتابشناختی
Background and Aim: FRBR is one of the models considered in cataloging and work-to-work relationships are introduced as types of bibliographic relationships present in this model. This study examines the distribution of dispersion relationships in medical subject areas based on FRBR model in Persian medical sources published from 2006 to 2010. Materials and Methods: This study is a descriptive ...
متن کاملبررسی میزان انطباق ساختار مارک ایران بر الگوی ملزومات کارکردی پیشینههای کتابشناختی(frbr) و نگاه کاربران فهرستهای رایانه‌ای به موجودیتهای مطرح در این الگو
هدف اصلی این پژوهش، بررسی همخوانی میان الگوی ملزومات کارکردی پیشینههای کتابشناختی با فهرستهای رایانه‌ای کنونی از دو رویکرد نظامگرا و نیز کاربرگرا است. در این راستا، موجودیتها و کارکردهای الگوی ملزومات کارکردی بر فیلدهای اصلی و فرعی مارک ایران (مورد استفاده در نرم افزار رسا)، و نیز دیدگاه کاربران بالقوه فهرستهای رایانه‌ای نسبت به موجودیتهای مختلف الگو و خانواده‌های کتابشناختی مورد بررسی قر...
15 صفحه اولاستفاده از الگوی مفهومی ملزومات کارکردی پیشینههای کتابشناختی در فهرست‌نویسی نسخه‌های خطی دیجیتال شده
در فرایند سازماندهی مدارک موجود در کتابخانه، فهرست‌نویسی مواد و تهیة سیاهه‌ای از آنها همواره متداول و رایج بوده‌است. کتابداران همواره درصدد یافتن راهی برای نظم دادن به مجموعه‌ها بوده‌اند تا از این طریق، دسترسی مراجعان به مواد موجود را میسر سازند. این امر در مورد نسخه‌های خطی در قالب متن و یا الکترونیکی نیز صادق بوده و استفاده مؤثر کاربران از این مواد، از طریق توصیف دقی...
متن کاملمعرفی مدل ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی
هدف: مدل «اف.آر.بی.آر.» یا ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی، مدلی مفهومی است که به دنبال غنی سازی پیشینه های کتابشناختی است. این مقاله، به دنبال شناسایی و درک مدل، معایب، و مزایای آن است. روش/ رویکرد پژوهش: مقاله حاضر، مقاله ای مروری است که با تمرکز بر گزارش های ایفلا و مقالات نگارشیافته در مورد مدل «اف.آر.بی.آر.» نگارش یافته است. یافتهها: «اف.ار.بی.ار» محیطی برای ایجاد حداکثر پیوندهای...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 14 شماره شماره 1 (پیاپی 53)
صفحات 9- 38
تاریخ انتشار 2011-03-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023